افعال کمکی در انگلیسی: راهنمای جامع و کاربردی برای یادگیری آسان

فعل کمکی چیست و چرا در زبان انگلیسی به آن نیاز داریم؟

آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که چرا برخی فعل‌ها در زبان انگلیسی تنها ظاهر می‌شوند (مثل «She dances») اما برخی دیگر با یک همراه و یاری‌دهنده به کار می‌روند (مثل «She is dancing»)? این همراهان گرامری، همان «افعال کمکی در انگلیسی» یا به اصطلاح helping verbs یا auxiliary verbs هستند.

وظیفهٔ اصلی این فعل‌ها این است که به فعل اصلی جمله (Main Verb) کمک کنند تا معنایی مشخص‌تر و دقیق‌تر را به مخاطب منتقل کند. این افعال به تنهایی معنی کاملی ندارند و نقش آن‌ها صرفاً پشتیبانی از فعل اصلی است. برای مثال، در جملهٔ «I have finished my lunch» (من ناهارم را تمام کرده‌ام)، فعل «have» به خودی خود هیچ عملی را توصیف نمی‌کند، بلکه به فعل اصلی «finished» کمک می‌کند تا زمان «حال کامل» را بیان کند.

در زبان انگلیسی، دو دستهٔ اصلی از افعال کمکی وجود دارد که هر یک وظایف خاصی را بر عهده دارند. دستهٔ اول شامل سه فعل بنیادی Be، Have و Do است که ستون‌های اصلی گرامر انگلیسی را تشکیل می‌دهند. این افعال وظیفهٔ ساخت زمان‌های مختلف، جملات پرسشی، منفی و جملات مجهول را بر عهده دارند. دستهٔ دوم، افعال کمکی وجهی (Modal Verbs) هستند که حال و هوای جمله را تغییر می‌دهند و مفاهیمی مانند توانایی، احتمال، الزام یا اجازه را منتقل می‌کنند.

نکتهٔ مهم و سردرگم‌کننده‌ای که در مورد افعال کمکی اصلی وجود دارد، این است که آن‌ها نقش دوگانه دارند. این افعال می‌توانند هم به عنوان فعل کمکی و هم به عنوان فعل اصلی در جمله به کار روند. تشخیص نقش آن‌ها وابسته به این است که آیا فعل دیگری در جمله وجود دارد یا خیر. این دوگانگی نقش، یکی از دلایل اصلی خطاهایی است که زبان‌آموزان با آن مواجه می‌شوند و در ادامهٔ این مقاله، به دقت به این تفاوت حیاتی پرداخته خواهد شد.

افعال کمکی Be، Have و Do

در این بخش، به سه فعل کمکی اصلی که شالودهٔ گرامر انگلیسی را می‌سازند، می‌پردازیم. این افعال بیشترین کاربرد را دارند و درک صحیح آن‌ها برای تسلط بر زبان انگلیسی ضروری است.

فعل کمکی Be، همراه همیشگی زمان‌های استمراری و جملات مجهول

فعل کمکی Be با اشکال مختلف خود (am, is, are, was, were, been, being) در زبان انگلیسی کاربردهای بسیار گسترده‌ای دارد و در ساختار بسیاری از زمان‌ها و جملات به کار می‌رود.

کاربردهای کلیدی:

• ساخت زمان‌های استمراری (Continuous Tenses): یکی از مهم‌ترین کاربردهای Be، کمک به فعل اصلی برای بیان یک عمل در حال انجام است. در این حالت، Be با شکل حال فعل اصلی (Present Participle) که با -ing پایان می‌یابد، همراه می‌شود.
  • مثال: She is teaching English. (او در حال تدریس انگلیسی است.)
  • مثال: They were playing football yesterday. (آن‌ها دیروز در حال فوتبال بازی کردن بودند.)
• ساخت جملات مجهول (Passive Voice): کاربرد دیگر Be، در جملات مجهول است. در این ساختار، فاعل جمله دریافت‌کنندهٔ عمل است و نه انجام‌دهندهٔ آن. برای ساخت این جملات، از یک شکل از Be به همراه شکل سوم فعل اصلی (Past Participle) استفاده می‌شود.
  • مثال: They were seen in a Spanish city two years ago. (آن‌ها دو سال پیش در یک شهر اسپانیایی دیده شدند.)
  • مثال: The teams will be matched randomly. (تیم‌ها به صورت تصادفی با هم جور خواهند شد.)

صرف فعل Be:

صرف فعل Be بر اساس فاعل و زمان جمله تغییر می‌کند.

فاعل (ضمیر)	حال (Present)	گذشته (Past)
I	am	was
You, We, They	are	were
He, She, It	is	was

نکتهٔ کلیدی در مورد Be، تشخیص نقش آن در جمله است. همانطور که پیش‌تر اشاره شد، Be می‌تواند هم به عنوان فعل کمکی و هم به عنوان فعل اصلی (یا ربطی) به کار رود. این فعل تنها زمانی «کمکی» است که پس از آن یک فعل اصلی دیگر (با -ing یا شکل سوم) وجود داشته باشد. اما اگر Be به تنهایی در جمله به کار رود و به یک صفت یا اسم ربط پیدا کند، نقش آن «فعل اصلی» است و به معنای «بودن» یا «هستن» است.

• مثال: She is a teacher. (او یک معلم است.) در این جمله، «is» یک فعل اصلی است که فاعل را به صفت آن وصل می‌کند و در نتیجه نیازی به فعل کمکی ندارد.
• مثال: I was at home. (من در خانه بودم.) در اینجا، «was» فعل اصلی جمله است و نیازی به فعل کمکی ندارد.

فعل کمکی Have، سازندهٔ زمان‌های کامل

فعل Have با اشکال مختلف خود (have, has, had) برای ساختن «زمان‌های کامل» (Perfect Tenses) استفاده می‌شود. این زمان‌ها عملی را توصیف می‌کنند که در گذشته اتفاق افتاده و تأثیر آن تا به حال یا تا یک نقطهٔ مشخص در آینده ادامه دارد.

کاربردهای کلیدی:

• ساخت زمان‌های کامل: Have با شکل سوم فعل اصلی (Past Participle) ترکیب می‌شود تا زمان‌هایی مانند حال کامل (I have finished), گذشتهٔ کامل (I had finished) و آیندهٔ کامل (I will have finished) را بسازد.
  • مثال: I have watched that movie before. (من قبلاً آن فیلم را دیده‌ام.)
  • مثال: She has already watched the movie. (او قبلاً فیلم را دیده است.)
  • مثال: I had learned English before I came here. (من قبل از اینکه به اینجا بیایم، انگلیسی یاد گرفته بودم.)
• ساخت زمان‌های کامل استمراری: در این ساختار از ترکیب have been به همراه فعل اصلی با -ing استفاده می‌شود. این زمان‌ها عملی را نشان می‌دهند که در گذشته آغاز شده و تا یک نقطهٔ خاص در حال انجام بوده است.
• مثال: Aria has been living in China for a year. (آریا به مدت یک سال است که در چین زندگی می‌کند.)

صرف فعل Have:

صرف فعل Have نیز بر اساس فاعل و زمان تغییر می‌کند.

 

فاعل (ضمیر)	حال (Present)	گذشته (Past)
I, You, We, They	have	had
He, She, It	has	had

مانند فعل Be، فعل Have نیز می‌تواند هم فعل کمکی و هم فعل اصلی باشد. این فعل زمانی کمکی است که با شکل سوم فعل اصلی همراه شود. در غیر این صورت، Have به معنای «داشتن» یک فعل اصلی است و برای پرسشی یا منفی کردن آن به فعل کمکی Do نیاز داریم.

• مثال (نقش اصلی): He has a big house. (او یک خانه بزرگ دارد.)
• مثال (سوالی کردن): Do you have a car? (آیا شما ماشین دارید؟) در این جمله، do فعل کمکی است و have فعل اصلی است.
• مثال (منفی کردن): I do not have time. (من وقت ندارم.) در اینجا نیز do فعل کمکی و have فعل اصلی است.

این وابستگی فعل اصلی have به فعل کمکی do، یک تفاوت اساسی و مهم است که درک آن می‌تواند بسیاری از خطاهای رایج را از بین ببرد. افعال اصلی در زمان حال و گذشته ساده توانایی پرسشی یا منفی شدن به تنهایی را ندارند، و این همان دلیلی است که فعل کمکی do به کمک آن‌ها می‌آید.

 

مطالعه بیشتر: آموزش کامل گرامر there is و there are

 

فعل کمکی Do، قهرمان جملات پرسشی و منفی

فعل کمکی Do و اشکال مختلف آن (do, does, did) بیش از هر فعل کمکی دیگری برای ساخت جملات پرسشی و منفی در زمان حال و گذشتهٔ ساده استفاده می‌شود.

کاربردهای کلیدی:

• ساخت جملات پرسشی و منفی: در زمان حال و گذشتهٔ ساده، برای منفی یا پرسشی کردن جملاتی که فعل کمکی ندارند، از do/does (برای حال) و did (برای گذشته) استفاده می‌کنیم.
  • مثال (پرسشی): Do you like ice cream? (بستنی دوست داری؟)
  • مثال (منفی): I do not know the truth. (من حقیقت را نمی‌دانم.)
  • مثال (گذشته): Did you go to school yesterday? (دیروز به مدرسه رفتی؟)
• تأکید (Emphasis): از Do برای تأکید بر یک عمل یا رد یک ادعای قبلی استفاده می‌شود. در این حالت، Do قبل از فعل اصلی قرار می‌گیرد.
  • مثال: I do know what I’m talking about! (من واقعاً می‌دانم که چه می‌گویم!)

صرف فعل Do:

صرف فعل Do بر اساس فاعل و زمان تغییر می‌کند.

فاعل (ضمیر)	حال (Present)	گذشته (Past)
I, You, We, They	do	did
He, She, It	does	did

مانند دو فعل دیگر، Do نیز می‌تواند هم نقش کمکی و هم نقش اصلی را ایفا کند. اگر Do به معنای «انجام دادن» باشد، یک فعل اصلی است. در این حالت، ممکن است برای پرسشی یا منفی کردن آن، باز هم از do به عنوان فعل کمکی استفاده شود که ساختاری جالب و گاهی گیج‌کننده ایجاد می‌کند.

• مثال (نقش اصلی): I do my homework. (من تکالیفم را انجام می‌دهم.)
• مثال (نقش کمکی): I do think that my daughter should wash the dishes. (من فکر می‌کنم دخترم باید ظرف‌ها را بشوید.)
• مثال (نقش دوگانه): What do you do? (شغل شما چیست؟) در اینجا do اول فعل کمکی و do دوم فعل اصلی است.

درک این نکته که افعال اصلی در زمان‌های حال ساده و گذشته ساده، به طور ذاتی قابلیت پرسشی یا منفی شدن را ندارند، بسیار مهم است. به همین دلیل، یک «نیروی کمکی» مانند Do وارد جمله می‌شود تا این وظیفه را بر عهده بگیرد. اشتباهات رایجی مانند «Are you live in…?» یا «I don’t can swim» دقیقاً به دلیل درک نکردن همین قاعدهٔ اساسی است.

خلاصهٔ صرف افعال کمکی اصلی (Be, Do, Have)

فعل کمکی	زمان حال (صرف‌شده)	زمان گذشته (صرف‌شده)	کاربرد اصلی
Be	am, is, are	was, were	ساخت زمان‌های استمراری و جملات مجهول
Have	have, has	had	ساخت زمان‌های کامل
Do	do, does	did	ساخت جملات پرسشی و منفی (در زمان حال و گذشته ساده)

افعال کمکی وجهی (Modal Verbs): بیانگر توانایی، احتمال و الزام

افعال کمکی وجهی، گروهی از افعال کمکی هستند که به فعل اصلی معنی و حال و هوا می‌بخشند. آن‌ها نمی‌توانند به تنهایی در جمله به کار روند و همیشه با یک فعل اصلی همراه هستند.

قوانین کلی و لیست کامل افعال مدال

افعال مدال ویژگی‌های گرامری خاصی دارند که آن‌ها را از افعال کمکی اصلی متمایز می‌کند.

ویژگی‌های منحصربه‌فرد افعال مدال:

• ثبات در شکل: شکل آن‌ها هیچ‌وقت تغییر نمی‌کند و برای سوم شخص مفرد s نمی‌گیرند.
• همراهی با شکل سادهٔ فعل: همیشه با شکل سادهٔ فعل اصلی و بدون to همراه هستند.
• پرسشی و منفی شدن: برای منفی و پرسشی شدن نیازی به فعل کمکی Do ندارند.

لیست افعال مدال رایج:

can, could, may, might, must, shall, should, will, would. همچنین، عباراتی مانند ought to, have to, be able to نیز گاهی به عنوان افعال نیمه‌وجهی (Semi-Auxiliary Verbs) دسته‌بندی می‌شوند.

کاربردهای گوناگون افعال مدال

درک افعال مدال تنها به حفظ کردن لیست آن‌ها محدود نمی‌شود، بلکه به فهم «طیف معنایی» آن‌ها بستگی دارد. یک فعل مانند may می‌تواند هم احتمال را نشان دهد و هم اجازه را. این یعنی درک آن‌ها به نیت و نگرش گوینده بستگی دارد. افعال مدال را می‌توان بر اساس این طیف معنایی دسته‌بندی کرد.

دسته‌بندی کاربردها:

1. توانایی (Ability):
   • Can و cannot برای بیان توانایی در زمان حال به کار می‌روند.
     • مثال: I can drive. (من می‌توانم رانندگی کنم.)
   • Could و couldn’t برای بیان توانایی در گذشته استفاده می‌شوند.
     • مثال: I could speak five languages when I was a kid. (من وقتی بچه بودم می‌توانستم به پنج زبان صحبت کنم.)
2. احتمال و قطعیت (Possibility & Certainty):
   • may, might, could, و can برای بیان احتمالات مختلف به کار می‌روند. may و might برای احتمال وقوع یک اتفاق، و could برای احتمالی کمتر از may/might استفاده می‌شوند.
     • مثال: It might rain. (ممکن است باران ببارد.)
   • must برای بیان قطعیت و نتیجه‌گیری منطقی استفاده می‌شود.
     • مثال: He must be home. (او حتماً خانه است.)
3. الزام و اجبار (Obligation & Necessity):
   • must برای بیان یک الزام قوی و اغلب داخلی (مانند اجبار شخصی) به کار می‌رود. have to برای الزام خارجی (مانند قوانین) استفاده می‌شود.
     • مثال: You must finish this job by tomorrow. (تو باید این کار را تا فردا تمام کنی.)
     • مثال: We have to wear a uniform at school. (ما باید در مدرسه یونیفرم بپوشیم.)
   • should برای توصیه یا الزام اخلاقی استفاده می‌شود که شدت کمتری نسبت به must دارد.
     • مثال: Judges should not assume that juries will understand. (قضات نباید فرض کنند که هیئت منصفه متوجه خواهد شد.)
4. اجازه و درخواست (Permission & Request):
   • Can, Could, May برای اجازه گرفتن استفاده می‌شوند. Can غیررسمی است، Could مودبانه‌تر است و May رسمی‌ترین حالت است.
     • مثال: Can I borrow your pen, Please? (می‌توانم قلمت را قرض بگیرم؟)
     • مثال: Could I use your bathroom, please? (ممکن است از حمام شما استفاده کنم؟)
   • Will و Would برای درخواست استفاده می‌شوند. Would مودبانه‌تر از will است.
     • مثال: Would you please open the window? (لطفاً پنجره را باز می‌کنی؟)

جدول افعال مدال: کاربردها و مثال‌های کلیدی

افعال کمکی نیمه‌وجهی (Semi-Auxiliary Verbs)

برخی عبارات در زبان انگلیسی عملکردی شبیه به افعال مدال دارند، به همین دلیل به آن‌ها افعال نیمه‌وجهی می‌گویند.

• Used to: برای بیان عادتی که در گذشته انجام می‌شده و حالا از بین رفته است.
  • مثال: They used to live in the country. (آن‌ها قبلاً در روستا زندگی می‌کردند.)
• Had better: به معنای «بهتر است» و برای ارائهٔ توصیه‌های قوی استفاده می‌شود.
  • مثال: You had better go now. (بهتر است الآن بروی.)
• Would rather: به معنای «ترجیح دادن» و برای بیان تمایل استفاده می‌شود.
  • مثال: I would rather go home. (ترجیح می‌دهم به خانه بروم.)

 

مطالعه بیشتر: 22 تا از بهترین دیکشنری‌های انگلیسی به فارسی و انگلیسی به انگلیسی

 

کاربردهای پیشرفته و اشتباهات رایج در استفاده از افعال کمکی در انگلیسی

کاربردهای پیشرفته افعال کمکی

افعال کمکی علاوه بر نقش‌های اصلی خود، در ساختارهای پیشرفته‌تری نیز به کار می‌روند که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.

1. جملات پرسشی تأییدی (Question Tags): این سؤالات کوتاه در انتهای جمله برای تأیید یک موضوع به کار می‌روند. آن‌ها از فعل کمکی جملهٔ اصلی استفاده می‌کنند.
   • مثال: You’re coming, aren’t you? (شما دارید می‌آیید، اینطور نیست؟)
   • مثال: You don’t work on Saturdays, do you? (شما شنبه‌ها کار نمی‌کنید، مگر نه؟)
2. تأکید و جلوگیری از تکرار: از افعال کمکی می‌توان برای تأکید بر یک عمل یا پاسخ کوتاه به یک سؤال استفاده کرد تا از تکرار فعل اصلی جلوگیری شود.
   • مثال: I don’t really like soccer, but Emily does. (من واقعاً فوتبال دوست ندارم، اما امیلی دوست دارد.)
3. شکل‌های مخفف (Contractions): در مکالمات روزمره و نوشتارهای غیررسمی، افعال کمکی اغلب به صورت مخفف به کار می‌روند. این شکل‌ها به روانی گفتار کمک می‌کنند.
   • مثال: I am به I’m, He is به He’s, They have به They’ve, do not به don’t, can not به can’t تبدیل می‌شوند.

رایج‌ترین اشتباهات در استفاده از افعال کمکی در انگلیسی

در ادامه، به برخی از اشتباهات رایجی که زبان‌آموزان فارسی‌زبان در استفاده از افعال کمکی مرتکب می‌شوند، می‌پردازیم.

1. اشتباه Could of به جای Could have: این یکی از رایج‌ترین خطاهای نوشتاری است که ریشه در تلفظ دارد. در گفتار روزمره، تلفظ could have اغلب به صورت kʊdəv در می‌آید که بسیار شبیه به تلفظ could of است. این شباهت آوایی باعث می‌شود که بسیاری از افراد به اشتباه از of به جای have استفاده کنند. اما از نظر گرامری، of یک حرف اضافه است و هرگز نمی‌تواند نقش فعل کمکی را ایفا کند.
   • جملهٔ غلط: I could of gone to the store.
   • جملهٔ صحیح: I could have gone to the store. (من می‌توانستم به فروشگاه بروم، اما نرفتم.)
   • جملهٔ صحیح (مخفف): I could’ve gone to the store.
2. اشتباه در صرف فعل بعد از افعال مدال: همانطور که توضیح داده شد، پس از افعال مدال، فعل اصلی همیشه باید به صورت ساده و بدون هیچ تغییری (مانند اضافه کردن -s، -ed یا -ing) به کار رود.
   • جملهٔ غلط: He can speaks English.
   • جملهٔ صحیح: He can speak English.

اشتباه در تمایز نقش اصلی و کمکی: بسیاری از زبان‌آموزان در تشخیص نقش اصلی یا کمکی افعال Be, Have و Do دچار سردرگمی می‌شوند. تنها با دقت به کل جمله و بررسی وجود یا عدم وجود یک فعل اصلی دیگر، می‌توان نقش صحیح آن‌ها را تشخیص داد.

 

مطالعه بیشتر: 35 اشتباه رایج در زبان انگلیسی: از گرامر تا مکالمه (به همراه راهکارهای عملی و آزمون!)

 

یادگیری گرامر زبان انگلیسی با انگلیش فکت

اگر رویای تسلط بر گرامر زبان انگلیسی و صحبت کردن مانند یک فرد انگلیسی زبان را دارید، انگلیش فکت بهترین انتخاب برای شماست! دوره‌های آنلاین ما با بهره‌گیری از مدرن‌ترین روش‌های آموزشی بین‌المللی طراحی شده‌اند و برای تمام سطوح، از مبتدی تا پیشرفته، مناسب هستند. در انگلیش فکت، اساتید حرفه‌ای و نیتیو با استفاده از فناوری‌های نوین و فعالیت‌های تعاملی، شما را در مسیر یادگیری سریع و مؤثر انگلیسی همراهی می‌کنند. از دوره‌های ما دیدن کنید و برای اطلاعات بیشتر، همین حالا با کارشناسان ما در واتساپ تماس بگیرید. یادگیری انگلیسی را با ما به تجربه‌ای لذت‌بخش تبدیل کنید!

 سوالات متداول (FAQ)

فعل کمکی در انگلیسی چیست؟  فعل کمکی یا helping verbs یا auxiliary verbs، فعلی است که به فعل اصلی جمله کمک می‌کند تا زمان، وجه (Voice) و حالت (Mood) را بیان کند. این فعل به تنهایی معنایی ندارد.

چه فرقی بین فعل کمکی و فعل اصلی وجود دارد؟ فعل اصلی می‌تواند به تنهایی در جمله به کار رود و معنای کاملی دارد (مثال: She works). در حالی که فعل کمکی همیشه باید با یک فعل اصلی همراه باشد و معنای آن به فعل اصلی وابسته است.

آیا یک جمله می‌تواند بیش از یک فعل کمکی داشته باشد؟ بله، امکان استفاده از دو یا حتی چند فعل کمکی در یک جمله وجود دارد، به ویژه در زمان‌های پیچیده مانند زمان‌های کامل استمراری. مثال: Aria has been living in China for a year. (در این جمله has و been هر دو فعل کمکی هستند.)

آیا Be able to یک فعل مدال است؟ Be able to یک فعل مدال نیست، بلکه یک عبارت است که عملکردی مشابه با افعال مدال دارد و می‌تواند در زمان‌هایی که can و could قابلیت استفاده ندارند، به کار رود.

چه زمانی از do استفاده می‌کنیم؟ از do برای ساخت جملات پرسشی و منفی در زمان حال و گذشتهٔ ساده استفاده می‌شود. همچنین می‌توان از آن برای تأکید بر یک عمل استفاده کرد.

Could of صحیح است یا Could have؟ تنها شکل صحیح Could have است. Could of یک اشتباه رایج نوشتاری است که به دلیل شباهت تلفظی با Could’ve (شکل مخفف Could have) ایجاد می‌شود.

آیا was یک فعل کمکی است؟ was می‌تواند هم به عنوان فعل کمکی و هم به عنوان فعل اصلی به کار رود. وقتی با یک فعل اصلی دیگر همراه باشد (مثال: I was reading), فعل کمکی است، اما وقتی به تنهایی یک صفت یا اسم را به فاعل وصل می‌کند (مثال: My father was a baker), فعل اصلی یا ربطی است.

 

مطالعه بیشتر: مصاحبه تعیین سطح زبان انگلیسی: راهنمای جامع